schild
Digitaal museum Poperinge tot 1400


Jaar 000 - De Mammoet.

Ooit wandelde hier over de markt te Poperinge de wolharige mammoet en hij liep tot in Proven waar hij in 1948 terug werd gevonden.


Jaar 001 - De Kelten

De Kelten bezetten niet alleen hun ‘forten’ op de Kemmel- en Casselberg maar gaven ook namen aan straten in Poperinge. Dit zijn van de oudste sporen van menselijke bewoning in onze stad.

pops Jaar 001 – Poperinge in Vlaanderen – G. Vandermarliere

Of hoe een drassige vallei uiteindelijk door de mensen een naam kreeg - was het nu in Menapië of in Morinië?


Jaar 001 - Steengoed 01


De prehistorie gezien door de ogen van Robert Toussaint .
Robert heeft lang een museum opgebouwd rond het steen-goed
en daar uit haalden we deze ruime inleiding op de prehistorie.

Jaar 001 - Steengoed 02

Robert Toussaint verzamelde heel wat steen-goed - en hier heeft hij het over de Keltische samenleving hier in de streek - en hun bakkunst en hun keltische munten.



Jaar 007 - Adriaen munten

Meester Adriaen was één van de geschiedenispioniers in Poperinghe - Hij schreef een artikel over de keltische munten, dat we hier overnemen.
heirbaan Jaar 100 - Een paar stenen van de heirbaan – G. Vandermarliere

Of hoe de ‘heerbaan’ in het moeras te Poperinge verloren liep -
En hoe meester Adriaen en Tone Couttenye die weer gingen zoeken!


Jaar 100  DeBruggeweg
De Bruggeweg was het verlengde van de heirbaan en liep zowat parallel met de huidige Elverdingseweg.
't Is één van onze oudste wegen in het landschap en werd in 1366 gebruikt om de Poperingevaart aan te leggen. Een wandeling waard!

Jaar 100 Steengoed
Uit de webstek van Robert Toussaint hebben we ook nog een derde steengoed artikel gepuurd.
Het lezen, maar vooral het bekijken waard. 



franken Jaar 450 - F*
Poperinge onder de Franken – G. Vandermarliere
Het geheim van het woord Poperinge en hoe Opdendrinck dit poogde te ontletteren –
Wie was Wallias weer? - En hoe komt Yper nu toch in Poperinge te liggen? Wat is een Rekhof en wat was de Viverackere? Hoe komt de Hondstraat aan zijn naam? Waar stond de ‘burg van Pameltje? Kortom wat lieten de Franken achter in Poperinge?

h Jaar 550 - De Hoeken van Poperinghe
Carlo Jengember & Guido Vandermarliere

Hoe zijn de hoeken van Poperinge aan hun naam geraakt? De etymologie van de Eekhoek, de Hellehoek, de Edewaerthoek, de Peselhoek, de Hagebaarthoek, de Lyssenthoek, de Hypshoek, de Schoudemonthoek en de Hamhoek. De Wypperhoek – ten gronde behandeld.
Jaar 600 - Sint-Bertinus

Sint-Bertinus kreeg Poperinghe voor Sithiu – voor Dieu!
Hier de eigenaardige legende en dat nog raarder bootje van hem!


bertin Jaar 600 - F*

Het leven van Sint Bertinus -

G. Vandermarliere -

Jaar 600 - Sint-Elooi

Sint Elooi – de patroon van de smeden en staalbewerkers!
Maar vooral de donderprediker in de kerk van Onze Lieve Vrouw en deze van Sint Bertens.

j666 Jaar 667 - Jaar 686 - Poperinge in de 7de en 8ste eeuw
– G. Vandermarliere

Over het Vroonhof – de Leeuwebeuten – Sint Catharina en het Rekhof en heiligen als heren van Poperinge

Jaar 855 – De Vikingen & het Polypticum
Raggnar, nu overbekend door de TVserie The Vikings is ook in Vlaanderen geweest en leefde ooit in het bos van Torhout.
Zij 'bezochten' ooit de abdij van Sint Omaars en vernielden daar alles.
Naar aanleiding daarvan liet de abt Adelard een 'polypticum' opstellen waarin ook een eerste uitgebreide beschrijving van Poperinghe zit.


Jaar 860 - De Franken
De Franken en de Vikingen leefden in de zelfde tijd - en werden met elkaar geconfronteerd.
Ook hier in Poperinghe kwamen de vikingen 'op visite'en ze vochten met de Franken.

Jaar 861

Donatus
- F*

Een heilige  waarin de oude god Donar in doorschemert!

Een gedichtje van Djoos Utendoale!



Jaar 862

De Noormannen
- F*

Een prachtig en fijn gedicht van Djoos Utendoale!

Ze had je die rosten nog nooit gezien!

Jaar 870 -De wallen

Ook het uitgebreide Vroonhof van Poperinghe kreeg
naar aanleiding van de duistere vikingtijden zijn wallen.
Daaraan herinnert ons nog altijd de Vlamingstraat.


Jaar 950

De abten van de abdij van Sint Bertin, de heren van Poperinghe, hadden het in de middeleeuwen ook moeilijk.
De naam  van Poperinghe evolueerde van document tot document

Jaar 1007

Van het jaar 1107 tot het jaar 1127 – had Poperinghe twee verschillende heren abt waarvan we ons vooral Lambertus herinneren. En er was vooral discussie over de baljuw, de heer Odo van Reninghelst en welke macht hij in Poperinghe wel had.

Jaar 1121

Van het prachtige getekende en geschreven boek – de ‘Libris Floridus’ – werd er te Sint Omaars één exemplaar gemaakt. Het was meteen een bestseller en zeker nu zijn er onmetelijk veel afbeeldingen ervan te vinden op het internet. Een film over dit boek – had de schrijver/tekenaar droge genomen?
Jaar 1130 de keure
Poperinge is bij de eerste ‘steden’ van Vlaanderen die een keure kregen – alleen Sint Omaars zelf en Verune – gingen ons vooraf.
In tijden van heilige oorlogen tegen de Islam en verre kruistochten was het belangrijk om op het thuisfront zijn vrienden te kennen en zo kreeg de abt van Sint Omaars zowel voor Sint Omaars als voor Poperinghe zijn vrijheden.


Jaar 1187

Poperinge groeit uit tot een groot dorp en zowel de abt als de graaf laten aan de Poperingenaars toe om hun ‘stad’ verder in te richten. Zij graven de Hondsgracht en omwallen de stad en misschien bouwen ze wel ook een poortkasteel.
Jaar 1192

Poperinghe wordt niet alleen een vrijhandelszone met een markt – maar wordt ook een plaats waar iedere Vlaming naar toe kan, met natuurlijk ook een grafelijke baljuw.
De Poperinghenaars krijgen een tweede keure van hun abt.

Sinterklaas – of was het toch Odin op zijn paard Sleipnir – kwam op het einde van het jaar – als alles vlug duister werd - de mensen en de kinderen bezoeken.
Ook hier transporteerde men een oude heidense en Noord-Europese traditie naarder katholieke belevingswereld.
Ook met Sinterklaas komen onze voorvaderen uit hun walhalla en hemel en hel terug naar onze wereld.

Jaar 1210
Van het jaar 1210 tot het jaar 1233... een moeilijke tijd voor Poperinghe ... met de laatste getrouwde pastoor, en met vooral ‘de pest’ die in de contreien rondwaarde. Ook de oorlog tussen Frankrijk en Vlaanderen stak weer de kop op. De veldslag van Bouvines – een grooten bataille – vond niet zo ver van ons af plaats. Daar zijn ze in ‘t Franse nog ‘preus’ op! En we horen ook iets over ‘t Swynland te Poperinge en het molenrecht.


Jaar 1233 - Vrede
Van ‘t jaar 1233 ... een tijd van vrede en vooral hard werken. Poperinge groeit uit en levert veel goedkope werkkrachten voor de lakenproductie. Hoe werd het laken gemaakt? Van wol tot laken... want het ‘Poperings laken’ was niet van linnen gemaakt, maar van wol! En daarmee kwam er ook een nieuwe patroonheilige naar Poperinge – den heiligen Blazius!!!

Jaar 1240

Wouter Moyaert, medewerker van het Stadsarchief van Poperinge, vertaalde voor ons het hoofdstuk dat Warkonig schreef over de statuten van  Poperinghe.


De jaren 1246 – 1278 **
Waren florissant voor onze stad Poperinghe.
En in deze periode werd er al volop hop gekweekt te Poperinge, zo blijkt uit één van de oudste Vlaamse akten waarin over hop sprake is.
In deze periode werd ook de lakenhalle van Poperinghe ingericht!


Jaar 1278 - 1292 *
Poperinghe wordt groot en meer en meer bevolkt met hardwerkend volk. Niet alleen zijn er de spinsters en de weefsters, maar ook de volders en de ‘kleine’ drapiers, die graag groot willen worden.
Dat roep wrevel op tussen Poperinghe en Ieper ... en dat leidt tot de ‘Cockerulle’!


Jaar 1280 - De Cockerulle
Filip Hooghe, Poperingenaar – schreef een uitgebreid artikel over de Ieperse Cockerulle – die heel wat met Poperinge te maken had.
Een prima overzichtsartikel, de inspanning van het lezen meer dan waard.
Jaar 1290 - De kerken
Poperinghe barst uit zijn voegen! De Sint Bertinuskerk wordt te klein en de ‘schamele gezellen’ wonen meer en meer samen in de uithoeken van de stad.
Poperinghe krijgt twee nieuwe parochies. De Onze Lieve Vrouwkerk en de Sint Janskerk worden gebouwd.




Jaar 1294 – 1314 *
De jaren rond de eeuwwisseling waren gekenmerkt door de oorlog met Frankrijk. De slag van Bulskamp vond plaats en Willem van Gulik, de aanvoerder van de Vlaamse troepen
op de Groeningekouter te Kortrijk, verbleef in Poperinge. We kregen de Heilige Obrecht – de patroonheilige van de bakkers - in de Sint Janskerk – en dokter Yperman – die misschien wel een Poperingenaar was, verzorgde de pestlijders.


Jaar 1314 confiscatie
Filip Hooghe schreef een artikel over de confiscaties van de bezittingen van de Leliaards in Poperinge en in Veurne-­-Ambacht en één van die Leliaards blijkt de abt te zijn.
Onder andere  de informatie die we hierdoor verkrijgen over de molens is voor ons interessant!




Jaar 1315

De vier molens van de abt: twee windmolens en twee watermolens; waar stonden ze?




Jaar 1316 -  - 1328 *
De lakennijverheid was druk, druk, druk, .... vier wevertjes souden ter botermarkt gaan ... 
Komen de Kerels van Vlaanderen weer samen?
Gingen de Poperingenaars meevechten met Zannekin?
Waar is de man gesneuveld?


Jaar 1329 - 1343 *
Het ‘kerelslied’  komt uit de volle middeleeuwen en is een schimplied op onze ‘boerenridders’ . 
In de ‘Hontstraat’ te Poperinge komt er een ‘vrouwenhuis’ -
Tussen Poperinge en Ieper botert het niet als het over gesmoute lakens gaat en Jacob van Artevelde trekt ten strijde tegen de Poperingenaars!


Jaar 1344 *

Schande! Schande!
Ieper vernielt de lakenhandel te Poperinge en te Reningelst!
Het grote proces tegen Poperinge!

Jaar 1347 - De zwarte dood **
Het beterde niet in Poperinge... niet alleen kreeg onze arme open stad de Ieperlingen en de Gentenaars over zich – maar ook de pest tierde weelderig. En ondanks het verbod van de steden komt er toch een uitgebreid akkoord met de ‘Oosterlingen’ rond het Poperingse laken!
Hoort het akkoord en zeg het voort!


Jaar 1350..1366 **
Toch een heropbloei voor de stad. Men werkt hard en men viert de Borelle!
Er komt nieuw vuur in het hart van de Poperingenaars. 
De wevers komen in het verzet .... en worden verslagen!

Jaar 1366 – De garonde

De officiële bron van de Poperingevaart en de pachters daarvan.


Jaar 1366 - F*

Van bron tot beek – met dank aan Daniel Liefooghe

Jaar 1366 - dossier

De Poperingevaart wordt gefinancierd en gegraven


Jaar 1366 - overdracht

Hoe werkte zo’n overdracht?

Jaar 1366 - situering van de garonde

Ook Carlo Jengember ging op zijn manier na, waar de Garonde ligt.
En hij heeft ze gevonden!


Jaar 1367 - Coppernolle

De Overdracht van de Coppernolle
– ‘t was trekken en sleuren om de boten erover te krijgen.

Jaar 1367 - de kleine vaart

De ‘kleine vaart’ liep door de stad en daar kwam heel wat bedrijvigheid bij. Enkele opmerkingen.



Jaar 1367 - De watermolen

De watermolen is ouder dan de vaart, zodat men bij de aanleg van de vaart rekening moest houden met deze molen.
Waar de molen juist lag vind je hier.

Jaar 1367 - Reepkenoverdracht
In vergelijking met veel andere overdrachten is de Reepkensoverdracht heel lang. Door het plaatsen van een bod wordt deze toponiem bewaard.


Jaar 1367 - De Stedeoevers
De ‘Stedeoevers’ werd gecreëerd door het rechttrekken van de Vleterbeek. Dit oorspronkelijk ‘eilandje’ is nu nog steeds duidelijk in het landschap te zien.

Jaar 1367 - Vestjens
Vestjens is de kortste overdracht van de Poperingevaart maar misschien wel de moeilijkste omdat men hierbij ook een straat moest oversteken.


Jaar 1367 - Duinhuis
Het Duinhuis – de abdij van Ter Duinen bouwde al snel een eigen steiger en daarbij horend huis om hun brandhout te kunnen verschepen.

Jaar 1367 - F*

De koggen van Clairmarais
De ‘koggen’ en ‘Schuten’ die een eeuw geleden  in Clairmarais rondvoeren geven een goed beeld van de middeleeuwse boten die hier in Poperinge op de Poperingevaart dreven.


Jaar 1368-1374 **
Ieper en Poperinge komt weer boven drijven! Ieper vindt dat zij beter laken maken dan Poperinge
en dat Poperinge ‘hun’ laken niet meer mag maken! Zij slepen er hun ‘grote broer’ - de andere Vlaamse steden Brugge en Gent bij om hun gelijk te halen.

Jaar 1375
De Vlaamse steden accorderen niet met de Graaf van Vlaanderen Lodewijk vooral Gent voelt zich machtig! Zij willen dan ook de kleine steden de les leren, en dus komen de Gentenaars samen met die van Ieper naar Poperinge ook het ‘edeldom’ komt naar Poperinge en op 20 september 1380 vindt hier de ‘slag van Poperinge’ plaats! Volgend jaar kunnen we de 640ste verjaardag van deze slag van Popeirnge ‘vieren’!


Sir Thopas – de Poperingse held .

Ook Chaucer schreeft over Poperinge! Hij maakte de Poperingse boerenridder onsterfelijk ... belachelijk!


Jaar 1379

Filip Hooghe, Poperings historicus, schreef een steengoed artikel over van Artevelde en zijn tijd & Poperinge.
Daarbij dook Filip onuitgegeven bronnen op voor Poperinge – Een edelsteen van een artikel!

Jaar 1389

Ondanks alles floreert Poperinge zo goed dat de ‘douckhalle’ van de stad uitgebreid wordt met 8 winkels en twee banken -
maar toch – er zouden vier weverkens ter botermarkt gaan, maar de boter was er zo diere!

Jaar 1392

Kristof Papin beet zich vast in één vande oudste documenten die in ons Stadsarchief liggen
een akte van 1392 en vond een nog veel oudere 'vendetta' tussen edellieden - een thriller !



De walhoeve op de Meessenstraat

De walhoeves zijn de oudste hoeves van Poperinge. Eén van deze wallen is nog goed bewaard en ligt langs de Ouderdom -
de vroegere Meessenstraat – en is nu een prachtig stukje landschap!

home